کیست موئی
شایع ترین محل کیست موئی قسمت تحتانی ستون فقرات در ناحیه ساکروم می باشد بیماران معمولا با شکایت ترشح یا درد در این ناحیه مراجعه میکنند. علامت آن وجود یک یا چند عدد سینوس در این ناحیه می باشد اگر بیمار در مراحل اولیه مراجعه کند می توان بدون عمل جراحی و فقط با فیبر لیزر کیست را از بین برد ولی اگر بیمار در مراحل بعدی و با عوارض مراجعه کند باید بافت حاوی این کیست با نوع دیگری از لیزر یا بدون لیزر برداشته شود .
چون عود این بیماری شایع است هنگام عمل باید بافت حاوی سینوس بطور کامل برداشته شود و بعد از عمل نیز بیمار باید از رویش مو در این ناحیه جلوگیری کند.

سینوس پایلونیدال

پایلونیدال از کلمه ی لاتین pilus به معنی مو و nidus به معنی اشیانه گرفته شده است.از سن ۲۴-۱۵ سالگی رخ داده و بعد از سن ۴۰ سالگی  غیر شایع است.این بیماری در مردان شایعتر است.گاهی بدون علامت بوده وفقط در معاینه سوراخهای ریز پوستی دیده میشود وگاهی ترشحات چرکی یا خونابه ای از این سوراخها خارج میشود.شیوع ۲۶ نفر در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر است.

علت کیست مویی

دو علت  برای ان بیان میکنند:۱-مادرزادی.۲- علت قویتر فرورفتن موهای این  ناحیه به داخل پوست.به همین علت این بیماری در افراد پرمو و افرادی  که شغل نشسته دارند بیشتر دیده     میشود.  عوامل موثر دیگر شامل:ارث،نشستن های طولانی،چاقی "تعریق شدید" سابقه خانوادگی "شکاف عمیق بین دو باتک "شغل {افرادی که در محل کار به طور طولانی حالت نشسبه دارند }فشار شدید و یا ضربه های تکرار شونده به این ناحیه.در جنگ جهانی دوم بیشتر از 80

 هزار سرباز به علت مشکلات مربوط به کیست مویی در بیمارستان بستری شدند که بیشتر انها راننده های جیپ یا شبیه ان بودند زیرا در این راننده ها ناحیه استخوان دنبالچه تحریک شده یا تحت فشار شدید بود.به همین علت به این بیماری میگفتند

jeep drivers syndrom

علایم کیست مویی

از بی علامتی تا درد،عفونت،قرمزی،تب و لرزو ترشح چرکی،گرمی پوست،ورم،اگر مجرای این سوراخها بسته شود ترشحات چرکی داخل حفره تجمع پیدا کرده وباعث ایجاد ابسه میشود که با درد شدید همراه است.

بطور کمتر شایع کیست مویی در جاهای دیگر بدن مانند دست ها رشد میکند.

تشخیص کیست مویی

تشخیص کیست مویی با معاینه فیزیکی و دیدن سوراخهای ریزبین دو باتک  داده میشود و بطور معمول ازمایش خون و عکسبرداری لازم نیست

تشخیص افتراقی کیست مویی

تشخیص افتراقی شامل کیست درموئید و تراتوم این ناحیه است.تظاهرات کیست مویی میتواند شبیه تراتوم این منطقه باشد که به همین علت تشخیص درست خیلی مهم است زیرا اگر تشخیص تراتوم باشد موضع باید کاملا خارج شده و با انکولوژیست مشاوره شود.

پیشگیری از کیست مویی

لیزر موهای زاید از ایجاد این بیماری وعود پس ازعمل  جراحی پیشگیری میکند.خشک و تمیز نگهداشتن ناحیه،پوشیدن لباس گشاد،اجتناب از نشستن های طولانی،کاهش وزن در افراد  چاق به کاهش عود کمک میکند.

عوارض کیست مویی

ابسه،عود کیست{۵۰-۴۰٪} عفونت منتشر،بطور نادر کانسر  پوست اسکواموس سل کارسینوما

درمان کیست مویی

اگر شخص با ابسه ی این ناحیه مراجعه کند باید تحت عمل جراحی اورژانس تخلیه  ابسه قرار بگیرد.در صورت وجود سلولیت و التهاب پوستی انتی بیوتیک تجویز میشود در غیر این صورت لزومی ندارد.وقتی ابسه تخلیه شد مدتی طول میکشد تا التهاب پوستی رفع شود.وقتی عفونت والتهاب پوستی کاملا بهبود پیدا کرد میتوان عمل اصلی خارج کردن کیست را انجام داد

اگر در معاینه ی شخصی که با ابسه این ناحیه مراجعه میکند سینوس واضح پوستی دیده نشود ممکن است این ابسه به دلیل کیست مویی نباشد و با تخلیه اولیه بهبود یابد.

وقتی تشخیص کیست مویی برای بیمار  گذاشته میشود عمل جراحی اصلی باید هرچه سریتعر برای بیمار انجام شود.زیرا با گذشت زمان وسعت کیست مویی بیشتر شده و عوارض ان مانند فیستول به سطح پوست ممکن است بروز کند

روش های جراحی کیست مویی

جراحی به روش باز:این عمل با بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود.در این روش بافت حاوی کیست بطور کامل خارج میشود.اگر کیست بطور کامل خارج نشود احتمال عود زیاد است و به همین خاطر میتوان از تزریق مواد رنگی قبل از شروع عمل کمک گرفت.بعد از خارج کردن کیست ، زخم باز گذاشته شده و با گاز مرطوب پر میشود .یک تا دو روز بعد میتوان گازها را خارج کرده وزخم را با سرم نمکی شستشو داد.گاهی میتوان از ژل یا پمادهای تسریع کننده رشد بافتی کمک گرفت.سپس زخم باید مجددا با گاز مرطوب پر شود.زخم ممکن است در روزهای اول ترشح زیادی داشته باشد که غیر طبیعی نبوده و عفونی نیست.اگر داخل زخم با گاز پر نشود ترشحات در این محل جمع شده وبوی بد میگیرد.قبل از انجام پانسمان بیمار میتواند حمام کرده و داخل زخم را شستشو کند یا در لگن اب گرم  ونمک یا کمی بتادین بنشیند.در این روش بعد از ۳-۲ ماه زخم ترمیم خواهد شد،

جراحی به روش بسته:

در این روش بعد از خارج کردن کیست،زخم به روشهای مختلف بسته میشود{بستن به روش ساده یا فلپ بافت اطراف }بسته به نظر جراح  میتوان از درن برای خروج   ترشحات استفاده کرد.بخیه ها ۱۴-۱۰ روز بعد خارج میشود.بستن زخم بوسیله فلپ بطور اصلی در کیست های عود کرده یا دچار عارضه انجام میشود.این روش اسکار را کمتر کرده و باعث مسطح تر شدن فاصله ی بین دو باتک  و کمتر شدن عود میشود

 یک روش جدید وکمتر تهاجمی تراشیدن کیست و پرکردن ان با چسب فیبرین است.این روش فوائدی دارد که شامل درد کمتر از جراحی سنتی و برگشتن سریعتر به زندگی نرمال بعد از یک تا دو روز است.یک روش دیگر تزریق فنل است.

اگر زخم جراحی در خط وسط بخیه زده شود احتمال عود ان بیشتر است

مراقبت های بعد از عمل

در روش جراحی با زخم باز پانسمان اولیه معمولا بعد از24 تا 48 ساعت ترجیحا توسط جراح اولیه برداشته میشود.زخم شستشو شده ومجددا پانسمان میشود.همانطور که قبلا گفته شد ممکن است زخم در روزهای اول ترشح زیادی داشته باشد که غیرطبیعی نیست.کافی است روزی دو بار در لگن اب گرم حاوی کمی بتادین نشسته سپس زخم را با سرم نمکی شستشو دهیدو با گاز استریل اغشته به سرم نمکی پر کنید در انتها روی ان گاز خشک بگذارید.زخم کم کم قرمز شده وترشحات کمتر میشود.بسته به نظر پزشک میتوان از پماد یا ژلهای تسریع کننده رشد بافتی کمک گرفت.

در روش جراحی به روش بسته

:بیمار در روزهای اولیه پانسمان دارد.گاهی پزشک مربوطه برای بیمار درن برای تخلیه ترشحات میگذارد که پس از کاهش ترشحات میتوان ان را خارج کرد.به علت نزدیکی این ناحیه به مقعد باید مراقب بود که زخم الوده نشود.معمولا بخیه ها بعد از 10 تا 14 روز خارج میشود.

نکته مهم در هردو روش این است که شخص باید بعد از عمل از تجمع ورشد مو در این ناحیه جلوگیری کند

 عوارض بعد از عمل جراحی

عفونت زخم"ترمیم ضعیف زخم"عود

پیش اگهی کیست مویی

اگرچه 40 تا 50 درصد بیماران ممکن است عود را تجربه کنند اما پیش اگهی طولانی مدت عالی است.در موارد نادر که کانسر رشد میکند پیش اگهی را تغییر میدهد.مرگ ومیر از کیست مویی بی نهایت نادر است.

کاربرد لیزر در کیست مویی

 

۱-استفاده از لیزر برای از بین بردن  موهای زاید

  لیزر های مختلفی با طول موجهای گوناگون برای ازبین بردن موهای زائد استفاده میشوند.موهای مشکی وضخیم به این لیزرها خیلی خوب جواب میدهندو برعکس موهای بور و کرکی به لیزر خوب جواب نمیدهند .بیمار باید بعد از عمل نظافت این ناحیه را رعایت کرده و از رشد موهای زائد در این ناحیه جلوگیری کند.نواحی یک تا دوسانتیمتر اطراف محل عمل شده وقسمت تحتانی تا ناحیه مقعد باید بطور مرتب از نظر رشد موهای زائد بررسی شده وتمیز شود.

 

۲-استفاده از دیود در درمان کیست مویی {در مراحل اولیه بیماری میتوان با فیبر دیود وارد کیست شده وجداره ی کیست را از بین برد،در این صورت نیاز به جراحی نیست}

بعد از اینکه فیبر لیزر خارج شد سینوس مویی بصورت یک وج  برداشته شده و یک زخم بیضوی کوچک ایجاد میشود.این زخم چند روزی ترشح داشته تا اینکه جدار و محتویات کیست بطور کامل دفع شده وسپس زخم ترمیم میشود.

۳-استفاده از لیزر دی اگسید کربن برای برداشتن کامل ضایعه در مراحل پیشرفته کیست مویی

با این لیزر میتوان بافت حاوی کیست را بطور کامل برداشت.این روش درعمل  کیست مویی وسیع؛کیست مویی با سینوس های متعدد  و کیست مویی عارضه دار استفاده میشود.محاسن استفاده  از این لیزر در عمل کیست مویی شامل:

-به علت بسته شدن  عروق کوچک توسط لیزر خونریزی حین عمل کیست مویی  به حداقل میرسد

-لیزر عصب های قطع شده ی حین برش جراحی را ترمیم میکند و به همین علت درد بعد از عمل کیست مویی کاهش میابد.

و از همه مهمتر اینکه لیزر دی اگسید کربن هنگامی که به بستر زخم تابانده میشود باعث از بین رفتن ریشه های باقیمانده احتمالی حین عمل کیست مویی  میشود.

۴-استفاده از لیزر درمانی بعد از عمل برای سرعت بخشیدن به ترمیم زخم

لازم به ذکر است که در بیمارانی که توسط اینجانب با لیزر عمل شده اند تا کنون هیچ مورد عودی مشاهده نشده است

در بیمارانی که به علت های مختلف زخم  کیست مویی بعد از عمل باز گذاشته میشود ۳-۲ ماه طول میکشد تا زخم بسته شود.برای ترمیم سریعتر زخم راههای گوناگونی وجود دارد .

یک راه ان استفاده از لیزردرمانی بعد از عمل میباشد.لیزرهای گم توان هفته ای ۳-۲ بار  به زخم کیست مویی و بافت اطراف تابانده میشود.این لیزر با ایجاد بیو استیمولیشن باعث ترمیم سریعتر زخم کیست مویی میشود.البته باید توجه داشت که میزان اشعه ی تابیده شده به بستر زخم از بافت اطراف کمتر بوده و باید بطور دقیق محاسبه شود.